W ostatni weekend ogłoszono porozumienie pomiędzy Berlinem a Brukselą, a 28 marca Rada Unii Europejskiej przyjęła rozporządzenie określające rygorystyczne normy emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych. Regulacja zakłada 100 proc. redukcji emisji dwutlenku węgla w przypadku nowych pojazdów po 2035 roku, dlatego utożsamiana jest z zakazem stosowania silnika spalinowego.
Niemiecki blok upadł, Polska osamotniona w głosowaniu
Jeszcze przed weekendem Europa podzieliła się na dwa bloki. Jednemu przewodniczyły Niemcy i inne państwa opowiadające się przeciwko zakazowi (w tym Włochy i Polska), a z drugiej strony stała Francja i kilka państw zachodnich. Po zniesieniu weta przez Berlin, blokujące podziały ostatecznie zniknęły. Od głosu wstrzymały się Włochy, Rumunia i Bułgaria, a jedynym krajem, który głosował przeciwko porozumieniu była Polska.
– Polska głosowała przeciw zakazowi rejestracji nowych samochodów spalinowych po 2035 roku. Nietransparentne i nieformalne dyskusje, gdzie Niemcy forsują rozwiązania korzystne głównie dla swojego rynku pokazuje, że nie ma to nic wspólnego ze sprawiedliwą transformacją. Naszym zdaniem czynnikiem decydującym o wyborze technologii na kolejne dziesięciolecia powinien być rynek i społeczeństwa, a nie przymus UE. – napisała na Twitterze Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska.
W toku prac nad tymi przepisami polski rząd akcentował zasadę neutralności technologicznej, która polega na pozostawieniu otwartości na różne technologie. Jak dodała minister Moskwa, czynnikiem decydującym o wyborze technologii na kolejne dziesięciolecia powinien być rynek i społeczeństwa, a nie przymus legislatora.
Jak zaznaczyła w innym wpisie szefowa MKiŚ, w 2026 roku planowana jest rewizja rozporządzenia dotycząca zakazu rejestracji nowych samochodów spalinowych. Jestem przekonana, że do tego czasu w UE zrozumieją absurd tej decyzji i plany w tym zakresie zostaną zweryfikowane - podkreśliła.
Do polskiego sprzeciwu odniósł się premier Mateusz Morawiecki. – Na moje polecenie minister Anna Moskwa zagłosowała przeciw zakazowi sprzedaży nowych samochodów spalinowych po 2035 r. – napisał.
Z doprowadzenia sprawy do końca, pomimo burzliwego finiszu, cieszy się natomiast prezydencja szwedzka:
– Cieszę się, że UE wywiązuje się ze swoich obietnic dotyczących pakietu Fit for 55. Nowe przepisy stworzą możliwości dla najnowocześniejszych technologii i dadzą przemysłowi impuls do inwestowania w przyszłość wolną od paliw kopalnych – powiedziała Romina Pourmokhtari, szwedzka minister klimatu i środowiska.
Zakaz samochodów spalinowych z drobnym i niepewnym wyjątkiem
W wyniku negocjacji prowadzonych przez Berlin i Brukselę do przepisów dodano punkt dotyczący e-paliw. Możliwości ich wykorzystywania domagały się Niemcy. Byłoby to przedłużenie życia silnika spalinowego. Komisja Europejska wydala oświadczenie, w którym zobowiązuje się do przygotowania propozycji dot. pojazdów zasilanych e-paliwami. Eksperci zauważają, że jest to jedynie pewnego rodzaju deklaracja polityczna, która może służyć zażegnaniu obecnego napięcia w Radzie UE.
- Wbrew wcześniejszym postulatom, oświadczenie Komisji Europejskiej nie jest prawnie wiążące. Jest ono postrzegane jako zobowiązanie polityczne Komisji, które obowiązuje do czasu wyborów. Dopóki nie będą znane szczegóły nie będzie można ocenić efektu przewidywanych przepisów, niemniej zarówno Parlament Europejski jak i Rada UE mogą odrzucić akty delegowane, o których mówi Komisja. Tak więc na dzień dzisiejszy mamy de facto ban na silniki spalinowe od 2035 r. i nieco mglistą obietnicę pochylenia się nad e-paliwami i wizję ich szerszego wykorzystania w przyszłości. Nie mam więc wrażenia, że to Niemcy wywalczyły coś dla siebie. Na ten moment to raczej Komisja postawiła na swoim -mówi Tomasz Bęben dyrektor zarządzający Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych (SDCM).
